Κυριακή 29 Απριλίου 2012



Πρόκειται για ένα από τα τελευταία projects του GOMMA design της Ρώμης, ένα αυτάρκες οικο-χωριό στις Φιλιππίνες, που επιλέχτηκε μεταξύ περίπου 300 συμμετοχών από όλο τον κόσμο και βραβεύτηκε με το ENERGY AWARD στο διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό DAtE (DesignAgainsttheElements).







Η μορφή των πόλεών μας, από τη μία, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια προβολή της κοινωνίας μας -- απαρτιζόμενη από ανθρώπινες δραστηριότητες, αξίες, αρχές, οικονομία, κουλτούρα, θρησκεία, κ.τ.λ.--και από την άλλη η εφαρμογή συγκεκριμένων γεωγραφικών συνθηκών -- κλίμα, ατμόσφαιρα, κ.τ.λ. Τελικά, η μορφή της πόλης μας είναι αποτέλεσμα των αλληλεπιδράσεων μεταξύ των ανθρώπων αλλά και μεταξύ αυτών και του περιβάλλοντος. Επομένως, ο λόγος που οι πόλεις μας είναι συχνά τόσο χαοτικές, αποδιοργανωμένες, μολυσμένες και γενικά μη βιώσιμες είναι ίσως γιατί οι ίδιες οι αρχές και οι αξίες της κοινωνίας μας είναι στις μέρες μας μη βιώσιμες.



Το project αυτό θέλει να αποδείξει ότι η αρχιτεκτονική και ο αστικός σχεδιασμός μπορούν να σχεδιάσουν βιώσιμες πόλεις μόνο αν έχουν ως αφετηρία διαφορετικές, σημαντικότερες αξίες.


Η ΙΔΕΑ
Η αρχιτεκτονική είναι μια μεταφορά της φύσης. Συνεπώς, έχει ως πρότυπο το φυσικό περιβάλλον, το οποίο περιλαμβάνει σύνθετες δομές διαβίωσης. Οι φυσικές δομές, καλύτερες από οποιοδήποτε ανθρώπινο επίτευγμα, μπορούν να μας βοηθήσουν να βρούμε τρόπο να σχεδιάσουμε μια νέα βιώσιμη κοινωνία. Για το λόγο αυτό, η κεντρική ιδέα για το διαγωνισμό DAtE, ήταν η μελέτη των «κοραλλιών», η οποία μπορεί να συγκριθεί εύκολα με τις πόλεις μας, μιας και εξυπηρετούν κοινούς στόχους και απαιτήσεις.



ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 

Σκοπός είναι το 50% της περιοχής να είναι πράσινο. Θα υπάρχουν πάρκα στην όλη ανάπτυξη καθώς και πράσινοι κήποι στα κτήρια. Τα αυτοκίνητα δε θα έχουν καμιά πρόσβαση στην ανάπτυξη (εκτός από περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης), θα σταθμεύονται σε περιοχές κατά μήκος της εξωτερικής περιμέτρου. Από εκεί, οι μετακινήσεις θα εξυπηρετούνται με λεωφορεία, ποδήλατα, πεζοδρόμια κ.α. με σκοπό να επιτευχθεί σημαντική μείωση της ρύπανσης.



ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ

Το γενικό σχέδιο έχει στόχο να εγγυηθεί και να υποκινήσει τις σχέσεις μεταξύ των διαφόρων κοινωνικών στρωμάτων. Οι εσωτερικοί κήποι αποτελούν ένα πρώτο επίπεδο κοινωνικοποίησης. Μέσα σ’ αυτούς, άνθρωποι που ζουν στο ίδιο κτίριο, μπορούν να συγκεντρωθούν και να συναναστραφούν. Επίσης, προωθούνται κοινωνικές δραστηριότητες, αυξάνοντας τις δυνατότητες εκμετάλλευσης της υπαίθρου τόσο από τα παιδιά όσο και από ανθρώπους άλλης ηλικίας. Οι εσωτερικοί κήποι αφιερώνονται  στην κοινωνικοποίηση των ανθρώπων που μοιράζονται το αντίστοιχο κτίριο, εξασφαλίζοντάς τους ασφάλεια και ιδιωτικότητα μιας και είναι μη προσβάσιμοι από ανθρώπους που δεν κατοικούν εκεί.
Ένα δεύτερο επίπεδο κοινωνικοποίησης επιτυγχάνεται με τα πάρκα και τους δρόμους. Ένα μεγάλο ποσοστό της περιοχής αφιερώνεται σε ανοιχτά πράσινα πάρκα, προσβάσιμα από κατοίκους τόσο των γειτονιών όσο και άλλων περιοχών. Ο σχεδιασμός του τοπίου θα καταστήσει την περιοχή ευχάριστη στους επισκέπτες, με σημαντικό παράγοντα τον καθαρό αέρα λόγω της απουσίας οχημάτων. Οι εσωτερικοί δρόμοι (μεταξύ των κτιρίων) είναι σκόπιμα σχεδιασμένοι αρκετά στενοί προκειμένου να προωθήσουν τις σχέσεις μεταξύ των κατοίκων. Μικρές εσωτερικές και υπαίθριες αγορές, καταστήματα “Sari-Sari”, μαγαζιά, φαρμακείο, τράπεζες, εστιατόρια, θα έχουν μέτωπο επί των οδών δημιουργώντας μια ζωντανή, ζωηρή ατμόσφαιρα. 
Τα δημόσια κτίρια είναι ένα τρίτο μέσο κοινωνικοποίησης. Το σχολείο, η εκκλησία, τα πολυκαταστήματα αντιπροσωπεύουν τους κυριότερους χώρους κοινωνικοποίησης. Όλες οι δραστηριότητες που σχετίζονται με την οργάνωση της πόλης, θα λαμβάνουν χώρα μέσα σ‘ αυτά τα κτίρια, τα οποία και θα κατασκευάζονται “φιλικά προς το χρήστη” προκειμένου να καλωσορίζουν τους πολίτες. Σε ένα οικείο περιβάλλον, οι χρήστες θα αισθάνονται κομμάτι της κοινότητας και επομένως θα συμμετέχουν ενεργά στην οργάνωση της πόλης. Η καλή συναναστροφή μεταξύ των πολιτών είναι εγγύηση στη δημιουργία ασφαλούς, καθαρής και καλά διατηρημένης κοινότητας. 

ΧΑΛΥΒΔΙΝΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

Ο χάλυβας είναι οικολογικό υλικό μιας και η παραγωγή του δεν ασκεί μεγάλη επίδραση στο περιβάλλον  (έναντι άλλων δομικών υλικών) και είναι εύκολο να ανακυκλωθεί και να αποσυναρμολογηθεί. Είναι επίσης προσιτό από άποψη τιμής, εύκολο να κατασκευαστεί, ελαφρύ, εύκολο να μεταφερθεί και εμφανίσιμο για καθαρές, ακριβείς εμφανείς κατασκευές. Επιπρόσθετα, οι καλές δομικές του ικανότητες για διάφορες απαιτήσεις καθώς και η ικανότητά του να συνδυάζεται και να χρησιμοποιείται και με άλλου είδους υλικά (όπως ξύλο, μπετόν, γυαλί κ.α.) κάνουν το χάλυβα την πρώτη επιλογή μας στις κατασκευές. 



ΕΠΕΝΔΥΣΗ

Τόσο οι προσόψεις των κατοικιών όσο και των δημόσιων κτιρίων θα καλυφθούν με μπαμπού. Το μπαμπού είναι φυσικό, τοπικό, φθηνό, ευρέως χρησιμοποιούμενο στις αγροτικές κατασκευές  στις Φιλιππίνες κι επομένως οικείο υλικό στους Φιλιππίνους. Χρησιμοποιήθηκε ως υλικό για φιλτράρισμα του αέρα αλλά και για να αυξηθεί ο εξαερισμός των κτιρίων. Το μπαμπού είναι το η σωστή επιλογή για να δημιουργηθεί ένα προσιτό, φυσικό, και κομψό αρχιτεκτονικό περιβάλλον.


ΕΞΑΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΣΚΙΑΣΗ

Οι εσωτερικοί κήποι μαζί με μεγάλες τρύπες διαμέσου των κτιριακών όγκων (κενά μεταξύ των μονάδων) θα αυξήσουν το φυσικό εξαερισμό. Ο πλάγιος εξαερισμός σε κάθε μονάδα αυξάνει την ταχύτητα του αέρα με αποτέλεσμα να μειώνεται η εσωτερική θερμοκρασία. 
Οι σκιασμένες επιφάνειες θα μειώσουν σημαντικά την άμεση ηλιακή ακτινοβολία. Κατά τη διάρκεια των πιο θερμών ωρών της μέρας, ο ήλιος δε χτυπάει κατ’ ευθείαν στις βαμμένες επιφάνειες με αποτέλεσμα η εσωτερική θερμοκρασία να διατηρείται σε χαμηλότερα επίπεδα. Οι δυο αυτοί παράγοντες θα εξασφαλίσουν 30% μείωση στην ενεργειακή κατανάλωση.

ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Ένα σύστημα από κανάλια θα ελαχιστοποιούν τις αρνητικές συνέπειες δυνατών βροχών και πλημμύρων. Αυτό το σύστημα αποξήρανσης (χωρίς φυσικές καταστροφές ) θα βελτιώσει τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Το νερό θα συλλέγεται στην “εγκατάσταση διαχείρισης νερού”, όπου θα ελέγχεται και θα επανεισάγεται στα κτίρια για ιδιωτική και δημόσια χρήση.
Παρόμοια διαδικασία πρόκειται να ακολουθηθεί για τη διαχείριση των αποβλήτων. Τα απόβλητα θα απομακρύνονται εύκολα μετά τη συλλογή τους στην “εγκατάσταση διαχείρισης αποβλήτων” και θα στέλνονται σε “κτίρια συλλογής αποβλήτων”.

ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ ΠΑΝΕΛ

Οι στέγες και οι χώροι στάθμευσης καλύπτονται με φωτοβολταϊκά, τα οποία παράγουν ενέργεια εξασφαλίζοντας έτσι σημαντική μείωση των εξόδων. Η χρήση φωτοβολταϊκών θα μειώσει κατ’ αρχάς την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα και θα προσφέρει ένα βιώσιμο, φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο κατασκευής. Με τον τρόπο αυτό αναπτύσσονται “ενεργειακές πόλεις”, απολύτως αυτάρκεις τόσο από ενεργειακής όσο και από οικονομικής άποψης.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ



ΗΛΙΑΚΟ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑ ΧΩΡΩΝ ΣΤΑΘΜΕΥΣΗΣ
Η εφαρμογή της ιδέας για την CORAL CITY θα ξεκινήσει με ένα “ηλιακό αγρόκτημα χώρων στάθμευσης” με ικανότητα 3200 kw/ώρα, εξοικονομώντας 1.600.000 πέσος/μήνα. Τα έσοδα αυτά θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση των εργασιών για την ανάπτυξη της περιοχής. Μετά την ολοκλήρωση αυτής της φάσης, θα ξεκινήσει η κατασκευή των κατοικιών.


ΚΤΙΡΙΟ ΗΛΙΑΚΟΥ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑΤΟΣ

Σε δεύτερη φάση θα κατασκευαστεί ένα κτίριο και θα εγκατασταθούν στην οροφή του φωτοβολταϊκά πάνελ. Ένα τμήμα των εσόδων από την παραγωγή ενέργειας των πάνελ, θα χρησιμοποιηθούν για τη διαμόρφωση δημόσιων χώρων. Με τον τρόπο αυτό, τόσο η ανάπτυξη της περιοχής όσο και η κατασκευή των κτιρίων θα καλυφθούν οικονομικά από τα προαναφερθέντα έσοδα.


ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ

Το project αναμένεται να εξασφαλίσει εισοδήματα κυρίως από την πώληση κατοικιών και ενέργειας. Στη διάρκεια μιας επταετούς περιόδου, τα έσοδα αναμένεται να αγγίζουν τα 944,6 εκατομμύρια, ενώ οι δαπάνες θα φθάνουν συνολικά τα 700,4 εκατομμύρια, αφήνοντας κέρδος 244,2 εκατομμύρια. Όσον αφορά τα κέρδη από την παραγωγή ενέργειας θα συνεχιστούν για τουλάχιστον 20 χρόνια ακόμα. Επίσης με περίπου 40 εκατομμύρια κάθε χρόνο από τις ηλιακές εγκαταστάσεις του αγροκτήματος, εξασφαλίζονται εισφορές 520 εκατομμυρίων για τα επόμενα 20 χρόνια. Όλα αυτά απλώς αποδεικνύουν ότι το πρόγραμμα απευθύνεται σε μια πραγματικά ανεξάρτητη κοινωνία.